Orgels /
Haarlem / Adelbertuskerk
Rijksstraatweg 26, Haarlem
Kerk
Rond 1920 werd op de hoek van de Zaanenlaan en de
Rijksstraatweg in Haarlem een grote Rooms Katholieke Kerk gebouwd. Na fusie met
diverse kerken in 1996 is de kerk omgedoopt in Adelbertuskerk.
Hoofdorgel
In 1902 bouwde L. Ypma een nieuw tweeklaviers
orgel voor de Heilige Hartkerk in Haarlem. Bij sluiting van de kerk in 1996 is
het orgel overgeplaatst naar de Adelbertuskerk in Haarlem. Hier stond een
tweeklaviers orgel (ruim 20 stemmen) van de firma Vermeulen uit 1923. Pijpwerk
uit beide orgels is gebruikt om één instrument te creëren. In 1997 zijn deze
werkzaamheden gestart door diverse vrijwilligers. Voor het vernieuwde orgel
wordt de kas van het Ypma-orgel gebruikt, de speeltafel is nieuw gebouwd en
voorzien van elektro-pneumatische tractuur. De klavieren zijn afkomstig van de
firma Pels & Van Leeuwen te ’s Hertogenbosch. Ook is materiaal uit het
Kerkhoff-orgel uit de Sint
Joannes de Doperkerk in Hoofddorp gebruikt. In 2008 is begonnen met het
intonatie van het instrument.
|
Dispositie van het Ypma/Vermeulen-orgel (1902/1924): |
|||
|
Hoofdwerk |
Zwelwerk: |
Positief |
Pedaal: |
|
Violon 32' |
Quintadeen 16’ |
Viola di Gamba 8’ |
Majorbas 32' |
|
Prestant 16’ |
Prestant 8’ |
Voix Celeste 8’ |
Prestant 16’ |
|
Bourdon 16’ |
Holpijp 8’ |
Bourdon 8' |
Subbas 16' |
|
Principaal 8’ |
Prestant 4’ |
Prestantfluit 4’ |
Roerquint 10 2/3' |
|
Bourdon 8’ |
Roerfluit 4’ |
Aeoline 4’ |
Prestant 8' |
|
Salicionaal 8’ |
Nasard 2 2/3’ |
Roerquint 2 2/3’ |
Fluitbas 8' |
|
Quintadeen 8’ |
Octaaf 2’ |
Piccolo 2' |
Gedekt 8' |
|
Flute Harmonique 8’ |
Woudfluit 2' |
Terts 1 3/5’ |
Quint 5 1/3' |
|
Octaaf 4’ |
Quint 1 1/3' |
Larigot 1 1/3' |
Octaaf 4’ |
|
Fluit 4’ |
Sesquialter II sterk |
Septime 1 1/7' |
Open Fluit 4’ |
|
Salicet 4’ |
Scherp III sterk |
Flageolet 1' |
Mixtuur III sterk |
|
Quint 2
2/3’ |
Schalmeij 8' |
Regaal
16' |
Bombarde 32' |
|
Nachthoorn 2' |
|
Vox Humana 8' |
Trombone 8' |
|
Mixtuur III-V sterk |
|
|
Trompet 4' |
|
Cymbel III sterk |
|
|
|
|
Tertiaan II sterk |
|
|
Werktuiglijke registers: |
|
Cornet V sterk disc. |
|
|
Koppel Hoofdwerk-Zwelwerk |
|
Fagot 16’ |
|
|
Koppel Hoofdwerk-Positief |
|
Trompet 8’ |
|
|
Koppel Zwelwerk-Positief |
|
Dulciaan 8’ |
|
|
Koppel Pedaal-Hoofdwerk |
|
Klaroen 4’ |
|
|
Koppel Pedaal-Zwelwerk |
|
|
|
|
Koppel Pedaal-Positief |
|
|
|
|
Nachtegaal Hoofdwerk |
Koororgel
.jpg)
Foto 1: © Collectie Piet Bron. Situatie in de Elisabeth &
Barbarakerk
De familie Anneessens was een Vlaams
geslacht van orgelbouwers. In 1830 werd het familiebedrijf opgericht. De firma
bouwde diverse orgels en restaureerde tevens instrumenten. Het bedrijf is
vandaag de dag nog steeds in Menen gevestigd, maar heet tegenwoordig ‘Andriessen
Orgelbouw Anneessens bvba’.
In Nederland zijn instrumenten van
zijn hand te vinden in
Breda Princenhage (Martinuskerk), gebouwd in 1877 en in
Bovenkerk (St. Urbanus), gebouwd in 1930 voor de St. Annakerk te Breda, in
2000 overgeplaatst naar Bovenkerk.
Een derde instrument van Ch. Anneessens vinden we in
de R.K. Adelbertuskerk in Haarlem-Noord. Het rein-mechanische orgel is in 1894
gebouwd voor de Paters Jezuïeten Kerk in Brussel.
In 1976 is het instrument door de Belgische orgelbouwers Stevens overgeplaatst
naar de Elisabeth & Barbarakerk te Haarlem.
Na fusie van drie R.K. kerken in Haarlem-Noord is het Anneessens-orgel door
Flentrop Orgelbouw uit Zaandam in 1996 overgeplaatst naar de Adelbertuskerk.
|
Huidige dispositie van het Anneessens-orgel (1894): |
|||
|
Grand Orgue: |
Récit (expressif): |
Pedale: |
Werktuiglijke registers: |
|
Bourdon 16' |
Hohlflute 8' |
Contrebasse 16' |
Koppel Grand Orgue-Récit |
|
Montre 8' |
Bourdon 8' |
Soubasse 16' - transm. Bourdon 16' |
Koppel Pédale-Grand Orgue |
|
Flute Harmonique 8' |
Salicionaal 8' |
Basse 8' - transm. Bourdon 8' |
Koppel Pédale-Récit |
|
Gamba 8' |
Voix Celeste 8' |
|
Tremolo Récit |
|
Gamba 8' |
Flute 4' |
|
Zweltrede Récit |
|
Prestant 4' |
Trompette Harmonique 8' |
|
Generaal Cresendo |
|
Trompette 8' |
Basson-Hautbois 8' |
|
|